وَ قَالَ لِابْنِهِ الْحَسَنِ ع لَا تُخَلِّفَنَّ وَرَاءَكَ شَيْئاً مِنَ الدُّنْيَا - فَإِنَّكَ تَخَلِّفُهُ لِأَحَدِ رَجُلَيْنِ
- إِمَّا رَجُلٌ عَمِلَ فِيهِ بِطَاعَةِ اللَّهِ - فَسَعِدَ بِمَا شَقِيتَ بِهِ - وَ إِمَّا رَجُلٌ عَمِلَ فِيهِ بِمَعْصِيَةِ اللَّهِ
- فَشَقِيَ بِمَا جَمَعْتَ لَهُ - فَكُنْتَ عَوْناً لَهُ عَلَى مَعْصِيَتِهِ
- وَ لَيْسَ أَحَدُ هَذَيْنِ حَقِيقاً أَنْ تُؤْثِرَهُ عَلَى نَفْسِكَ
- قَالَ الرَّضِيُّ وَ يُرْوَى هَذَا الْكَلَامُ عَلَى وَجْهٍ آخَرَ وَ هُوَ - أَمَّا بَعْدُ - فَإِنَّ الَّذِي فِي يَدِكَ مِنَ الدُّنْيَا
- قَدْ كَانَ لَهُ أَهْلٌ قَبْلَكَ - وَ هُوَ صَائِرٌ إِلَى أَهْلٍ بَعْدَكَ - وَ إِنَّمَا أَنْتَ جَامِعٌ لِأَحَدِ رَجُلَيْنِ
- رَجُلٍ عَمِلَ فِيمَا جَمَعْتَهُ بِطَاعَةِ اللَّهِ - فَسَعِدَ بِمَا شَقِيتَ بِهِ - أَوْ رَجُلٍ عَمِلَ فِيهِ بِمَعْصِيَةِ اللَّهِ
- فَشَقِيتَ بِمَا جَمَعْتَ لَهُ - وَ لَيْسَ أَحَدُ هَذَيْنِ أَهْلًا أَنْ تُؤْثِرَهُ عَلَى نَفْسِكَ
- وَ لَا أَنْ تَحْمِلَ لَهُ عَلَى ظَهْرِكَ - فَارْجُ لِمَنْ مَضَى رَحْمَةَ اللَّهِ - وَ لِمَنْ بَقِيَ رِزْقَ اللَّهِ
و درود خدا بر او، فرمود: (به فرزندش امام مجتبی عليه السّلام خطاب کرد:)
چيزی از دنيای حرام برای پس از مرگت باقی مگذار، زيرا آنچه از تو می‌ماند نصيب يکی از دو تن خواهد شد،
يا شخصی است که آن را در طاعت خدا به کار گيرد،
پس سعادتمند می‌شود به چيزی که تو را به هلاکت افکنده است.
و يا شخصی که آن را در نافرمانی خدا به کار گيرد، پس هلاک می‌شود به آنچه که تو جمع آوری کردی،
پس تو در گناه او را ياری کرده‌ای، که هيچ يک از اين دو نفر سزاوار آن نيستند تا بر خود مقدّم داری.
(اين حکمت به گونه ديگری نيز نقل شده) پس از ستايش پروردگار آنچه از دنيا هم اکنون در دست تو است،
پيش از تو در دست ديگران بود، و پس از تو نيز به دست ديگران خواهد رسيد،
و همانا تو برای دو نفر مال خواهی اندوخت، يا شخصی که اموال جمع شده تو را در طاعت خدا به کار گيرد،
پس به آنچه که تو را به هلاکت افکند سعادتمند می‌شود، يا کسی است که آن را در گناه به کار اندازد،
پس با اموال جمع شده تو هلاک خواهد شد، که هيچ يک از اين دو نفر سزاوار نيستند تا بر خود مقدّمشان بداری،
و بار آنان را بر دوش کشی، پس برای گذشتگان رحمت الهی، و برای بازماندگان روزی خدا را اميدوار باش.
(اخلاقی، اقتصادی)
وَ قَالَ ع الْحِلْمُ عَشِيرَةٌ
و درود خدا بر او، فرمود: حلم و بردباری، خويشاوندی است.
(اخلاقی، اجتماعی)
