در 45 کيلومتري شهرستان تکاب و در استان آذربايجان غربي درياچه‌اي هست که به درياچه گنج معروف است. اين درياچه در محوطه باستاني تخت سليمان قرار گرفته و علت نام‌گذاري اين درياچه به گنج، باوري قديمي است. عده‌اي از بوميان عقيده دارند در ادوار مختلف تاريخ، گنج‌هاي زيادي در اين درياچه پنهان شده است. البته جالب است بدانيد تاکنون هيچ سندي مبني بر پيدا شدن گنج به‌دست باستان‌شناسان نرسيده و اين نشان از خطرناک بودن راه پيدا کردن گنج مي‌دهد.
بهترين فصل سفر از ماه ارديبهشت تا تير است؛ با اين‌حال در همه ايام سال، اين درياچه جلوه‌هاي ديدني خود را دارد. در بهار و تابستان با ورود به محوطه تخت سليمان، درياچه همچون برکه‌اي خنک و آرام به نظر مي‌رسد و مناظر سبز در اطراف به چشم مي‌خورند. در پاييز و زمستان با سرد شدن هوا به‌ويژه در زمستان، بخار ملايمي از سطح آب بلند مي‌شود و جلوه‌اي خاص را پديد مي‌آورد.
گنج پنهان
از دوران باستان اين محوطه به دليل داشتن شرايط خاصي مورد توجه پادشاهان ايران و جهان بوده است. کوروش پس از غلبه بر پادشاه ليديه، شاه شکست خورده را با خود به ايران آورد و در مکاني نزديک همدان اقامت داد اما تمام خزانه و اشياي قيمتي او را به عنوان نذر در آب اين درياچه انداخت. همچنين در دوره‌هاي متمادي که جنگ‌هاي بين ايرانيان و روميان درمي‌گرفت، ساکنان اين مناطق، اموال نفيس خود را به‌عنوان نذر به اين درياچه مي‌ريختند.
به‌طوري که گفته مي‌شود وقتي در سال 36 قبل از ميلاد مسيح، اين مکان توسط سردار "رومي" به محاصره درآمد، نگهبانان آتشکده و معبد ناهيد، اشياي قيمتي و گنجينه اموال خود را به داخل اين درياچه ريخته‌اند. بنابراين با توجه به اينکه در هيچ دوره‌اي از تاريخ، امکان دسترسي به عمق اين درياچه وجود نداشته، مي‌توان اميدوار بود که مقدار زيادي از نذورات و گنجينه‌هاي ايران باستان و ساير ملل همچنان در کف اين درياچه مرموز باقي مانده باشند.
بحث‌برانگيزترين گنجي که ممکن است در کف درياچه وجود داشته باشد، انگشتر حضرت سليمان است. بر اساس باورهاي عاميانه، کل مجموعه تخت سليمان، توسط نيروهاي ماورايي ساخته شده که از حضرت سليمان فرمان مي‌بردند. وي انگشتري در دست داشت که تمام قدرت خود را از آن مي‌گرفت.
داستاني وجود دارد که مي‌گويد شيطان توانست به انگشتر دست پيدا کند و آن را به درون درياچه بيندازد تا بتواند بر تخت سليمان تکيه زند. پس از اين واقعه، شيطان با ظاهر سليمان بر تخت نشست و فرمانروايي کرد. برخي بر اين باورند که سليمان نبي هرگز به اين انگشتر دست پيدا نکرد اما تعابير ديگري در اين ميان آورده شده که مي‌گويد سليمان توانست انگشتر را از شکم يک ماهي که آن را خورده بود، بيرون آورد و شيطان را شکست دهد!
مردم چه مي‌گويند؟
برخي بر اين باورند که حضرت سليمان در اين نقطه عصاي خود را بر زمين کوفته و در نتيجه آن چشمه‌اي جوشان پديد آمده است. اين چشمه جوشان در گذر زمان به درياچه کنوني تبديل شده است. عده‌اي مي‌گويند که آب درياچه در نتيجه دفن خاک مقدسي که به‌وسيله فرستاده يکي از پادشاهان ايران به‌نام هرمزد به اين مکان آورده شده، جوشيده و به شکل امروزي درآمده است.
برخي ديگر به وجود سطحي گِلي در کف درياچه باور دارند، آنها معتقدند اين گِل، حاصل خاکستر آتشفشان يک کوه در همان نزديکي است و با ترکيب سحرآميزش مي‌تواند هر جنبنده‌اي را از روي سطح آب ببلعد و به قعر درياچه ببرد. آب درياچه از نظر زرتشتيان مقدس بوده و الهه آب‌ها در آن مي‌زيسته است. نقل است که بسياري از مردم، نذورات خود را به اين درياچه مي‌سپردند و هدايايي را براي آن در نظر مي‌گرفتند.
ويژگي‌ها
آب درياچه از چشمه‌اي در کف آن تأمين مي‌شود. در ابتدا اين آب، دمايي برابر 40 درجه دارد اما با رسيدن به سطح، اين عدد به حدود نصف و 21 درجه مي‌رسد. اين ميزان حرارت در تمامي فصول سال حتي در روزهاي خنک و پر باد تغييري نمي‌کند و دماي ثابتي دارد. نوشيدن آب درياچه ممکن نيست.
وجود درصد بالايي از يون و عناصر سخت همچون منيزيم، پتاسيم، هيدروسولفيد، سديم، سولفات، کلر و کلسيم در جدول درجه‌بندي سختي عناصر، بالاتر از آب آشاميدني نرمال قرار مي‌گيرد و نوشيدن آن منجر به بروز ناراحتي در معده و روده مي‌شود. به‌دليل وجود همين عناصر در سطح آب يا داخل اعماق آن، اثري از حيات موجودات ديده نمي‌شود. آب سرريز درياچه توسط دو جوي در شمال و جنوب از محوله خارج و به‌سوي زمين‌هاي زراعي هدايت مي‌شود.
شنا ممنوع!
در اطراف تخت سليمان تابلوهاي متعددي با مضمون "شنا ممنوع" ديده مي‌شود که مي‌تواند نشانگر اين باشد که اين درياچه زيبا به همين ظاهر زيبايش خلاصه نمي‌شود. در کنار اين درياچه مي‌توانيد آرامگاه چندي از هموطنان‌مان را ببينيد که به درون درياچه رفته و هرگز بازنگشته‌اند. البته اين درياچه جسد يکي از آنها را برگرداند که در همان‌جا دفن شد.
همان‌طور که گفته شد براساس يک باور قديمي سطح گِلي در کف درياچه تکه حاصل خاکستر آتشفشان يک کوه است، مي‌تواند هر موجودي را به کام مرگ بکشاند. در کنار اين ويژگي وجود عناصري خاص در اين آب، حيات در آن را غيرممکن مي‌کند.
